Sunday, 15 September 2013

Hrawkna(Pharyngitis)

Hrawk na hi a tam zawk chu thil ho te, in lama mahnia in enkawl dam mai theih a nih laiin a then thung chu (5-10 percent) thil pawi thei tak, Doctor pan ngei ngai chi a awm bawk.
Hrawk na chu engvanga lo awm nge?
Thil tam takin hrawk na hi an siam thei:
  • Viral infection: Hrawk na tam ber hi chu virus vanga awm a ni. Virus vanga hrawk na hi a tlangpuiin a nasa vak lova, mahnia in enkawl mai theih, ni 7-10 chhunga reh leh mai an ni tlangpui.
  • Bacterial infections: Hrawka bacterial infection siamtu tam ber chu  bacteria chi khat,   Streptococcus hi a ni. Infection awmna lai a zirin chi hrang hrangin a sawi theih:
a) Tonsil infection (tonsillitis)
b) Epiglottis infection (Epiglottitiis)
c)  Dangmawn vung (Uvulitis)
d) Aw bawm (larynx) vela infection awm (laryngitis and arytenoiditis).
  • Fungal infection(Thrush): Antibiotic rei tak lak hnuah emaw Cancer enkawlna lakin a awm duh hle.
  • Irritants : Hrawk na kar khat aia a rei chuan hetiang vang hi a ni duh
a) Kaa thawk vang (Mouth breathing)
b) Meizuk (Smoking)
c) Boruak bawlhhlawh (Air pollution)
d) Postnasal drip -- hritlang leh sinus infection avanga hnaptui, hrawka luang thlain a siam a ni.  
e) GERD(Gastro esophageal reflux disease & RPL(Reflux pharyngo-laryngitis), pumpui thur hrawka lo chhoin hrawk a chiah avanga awm a ni.        
Irritant vanga hrawk na hi na ut-ut, tawrhhlelhawm pui ni chiah lo mahse a reh mawh hle thung, dam tur chuan a awmtirtu tih reh phawt a ngai.

Hrawk na (Pharyngitis) chu engtinnge a lan chhuah?
Pharyngitis miin a vei chuan tiang hian an awm chawk:
  • Hrawk a na-thip tuka, thil lem a harsa thei bawk.
  • Hrawk a za a, khuh a siam duh hle.
  • Hnarping leh hahchhiau
  • Aw chhang
  • Khawsik   
  • Chau ngawih ngawih
  • Nghawng thalbe vung (swollen neck nodes)

Mahnia inenkawl dan
Hrawk na tam zawk hi chu in lamah mahnia inenkawla dam mai thei an ni
  • Tui lum chiala hrawk thuah tur, antiseptic gargle a hman theih bawk.
  • A nat viau emaw khawsik a awm chuan nachhawkna (Paracetamol etc) a ei theih bawk.

Engtik hunah nge Doctor pan tur
Hrawk na tam zawk hi mahnia inenkawl emaw inenkawl em em loh pawha dam mai theite an ni. Doctor kan pan ngei ngei a ngaih hun hi hriat a tha:
  • Hrawk a vun nasata thawk harsa a awmin
  • Chaw leh damdawi ei a harsatin
  • Damlo a chauh viau chuan
  • Lei leh hmui vel a vun telin
  • Nghawnga bawk a awmin
  • Hrawk na awm thut, khawsikin a tlakbuak bawk
  • Hrawk na kar khat aia a rei chuan
Natna dang ang bawkin hrawk na-ah pawh hian Doctor rawn vat theih hi thil tha ber a ni. Hetiang hi a theih loh chang a awm thin avangin mahnia inenkawl theih chinah chuan tih ve a tha. Doctor inentir chuan a natna chhan a zirin enkawlna pawh chi dang dang pek tur a awm. A tam zawk hi virus leh irritants vanga awm a nih avangin Antibiotic eiin awmzia a nei lo tih hriat a tha. Bacterial infection a awm a nih erawh chuan pek ngei a ngai thung.

9 comments:

  1. Ka chhiarzo chu ka hrawkna aiin ka mit ka sawisel ta zawk😆

    ReplyDelete
  2. Mit lam a nghawng hle mai.... 😀

    ReplyDelete
  3. Ka hrawk hi a na ang reng khawp mai ca, Covid e maw ka tia, a tih zia phian mai a hahdam thlak e.

    ReplyDelete
  4. Ka hrawk na hi covid chu anih ka ringlo a ti zia khawp mai.

    ReplyDelete
  5. Kan nu hi ahrawk / biang hi a vung deuhva, ana atiin chaw ei harsa ati riauva, Athen chuan biangboh aniang antia. Eng nge ni thei Ang .

    ReplyDelete
  6. tun ah hian ka hrawk ah hian a var hmuh theih in a awm a ni 5 a ni twh damdawi ka ei reng a awmzia a nei lo,a na lem lo a mahse chillem a nuam lo ...min puih ka ngai

    ReplyDelete
  7. ka hrawk hi zan a ka mut dawn hian hrawk bawk hi tla tur ag in awm a cag leh rawn hnawh deuh mup ang hian a awm a hri hi eng vang nge niang le min rawn hnawh leh up up zel a please help?

    ReplyDelete
  8. A colour chu le.h! Ka chhiar a, ka mit a vai chum chum mai. Khawvela post chhiar hrehawm ber ni turin i dah em ni?

    ReplyDelete